fot. Wikimedia
101 lat temu - 16 lutego 1919 roku - zakończyło się Powstanie Wielkopolskie, zwycięski zryw niepodległościowy Polaków, który doprowadził do wyzwolenia spod władzy niemieckiej niemal całej Wielkopolski. Powstanie wybuchło 27 grudnia 1918 roku, niedługo po zakończeniu I wojny światowej.

Polacy wystąpili zbrojnie przeciwko państwu niemieckiemu. Domagali się powrotu ziem zaboru pruskiego do Polski, która w tym czasie umacniała swą niepodległość. Wielkopolanie zyskali wolność, a ziemie stanowiące kolebkę naszej państwowości wróciły do macierzy.

Powstanie wybuchło w reakcji na demonstracje Niemców sprzeciwiających się wizycie w Poznaniu polskiego pianisty i działacza niepodległościowego Ignacego Paderewskiego. 25 grudnia przybył on do Gdańska na pokładzie brytyjskiego krążownika "Concord". Następnego dnia przyjechał do Poznania, co wywołało wielką patriotyczną manifestację. Z wielkim entuzjazmem spotkało się przemówienie Paderewskiego z balkonu hotelu Bazar.

Dowódcami powstania byli - generał Stanisław Taczak, do 15 stycznia 1919 roku, a po nim - generał Józef Dowbor-Muśnicki. Zryw zakończył się 16 lutego 1919 roku rozejmem w Trewirze. Jednak dopiero Traktat Wersalski, podpisany 28 czerwca 1919 roku, przyznał Polsce niemal całe poznańskie i w ten sposób uznał sukcesy powstania.

Powstańcy wielkopolscy spoczywają na cmentarzu w Koszalinie. Przyjechali do miasta po zakończeniu II Wojny Światowej. Do tej pory zidentyfikowanych zostało 57 mogił.   

IAR/rż