fot. Sejm/Twitter
Wprowadzenie "wakacji składkowych" dla firm zatrudniających do 49 pracowników, zwiększenie dostępności pożyczek dla firm, czy zasiłki dla rolników w związku z koronawirusem - przewiduje ustawa dotycząca tarczy antykryzysowej, uchwalona z poprawkami przez Sejm w nocy ze środy na czwartek.
Za uchwalaniem ustawy o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 głosowało 233 posłów, przeciw było 183, a 37 wstrzymało się od głosu. Teraz ustawa trafi pod obrady Senatu.
Sejm zgodził się na wprowadzenie siedmiu z 77 poprawek zgłoszonych w drugim czytaniu, w tym czterech przygotowanych przez PiS. Jedna z nich daje uprawnienie premierowi w przypadku ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, do ustanowienia w drodze rozporządzenia dnia wolnego od pracy. Inna pozwala na bezpłatne korzystanie ze stron internetowych należących do jednostek sektora finansów publicznych.
Kolejna przyjęta poprawka PiS przewiduje wyłączenia ze stosowania, w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, niektórych przepisów kodeksu wyborczego przy przeprowadzaniu w 2020 r. wyborów powszechnych na prezydenta. Chodzi o regulacje w zakresie: podawania informacji do wiadomości wyborców w formie obwieszczenia; wydawania zaświadczeń o prawie do głosowania; głosowania przez pełnomocnika; ustalania przez Państwową Komisję Wyborczą wzoru karty do głosowania i zarządzania przez nią druku tych kart.
Sejm przyjął też trzy poprawki KO. Dotyczą one przedłużenia ważności legitymacji studenckich i legitymacji służbowych nauczycieli akademickich, a także legitymacji doktorantów, pozwalają także na zawieszenie spłaty kredytu studenckiego do pół roku.
Sejm odrzucił pozostałe poprawki KO oraz wszystkie inne wnioski złożone przez Koalicję Polską (PSL - Kukiz'15), Lewicę i Konfederację. KO chciała m.in. rozszerzenia katalogu osób uprawnionych do zasiłku opiekuńczego o babcie i dziadków, zwiększenia o 20 mld zł wydatków na służbę zdrowia, czy zniesienia zakazu handlu w niedzielę w okresie epidemii. Koalicja Polska proponowała, by wprowadzić np. dobrowolny ZUS. Politycy Lewicy postulowali, m.in. by wprowadzić dodatkowe finansowanie kosztów stałych firm. Z kolei Konfederacja zgłosiła poprawkę, by przesunąć w czasie ewentualne obowiązywanie tzw. podatku cukrowego.
Rządowy projekt był rozpatrywany łącznie z projektem przygotowanym przez Koalicję Polską (PSL - Kukiz'15) "o utworzeniu prawdziwej Tarczy antykryzysowej", która również zaproponowała wprowadzenie kolejnych ułatwień dla firm. Ostatecznie z projektu KP w uchwalonej w środę w nocy ustawie znalazło się kilka zapisów. Dotyczyły one spółdzielni, fundacji i stowarzyszeń, by ich organy mogły podejmować decyzje w czasie epidemii przy wykorzystaniu komunikacji elektronicznej.
W trakcie prac nad ustawą w Sejmie posłowie zgodzili się także, by do nowego prawa dodać przepis, który pozwala na eksmisję sprawców przemocy domowej, mimo generalnej zasady zakazu eksmisji w czasie epidemii koronawirusa. Propozycję w tej sprawie zgłosiła Koalicja Obywatelska.
Z ustawy wykreślono kontrowersyjny przepis, który zezwalał na nieprzeprowadzanie ocen oddziaływania na środowisko w przypadku instalacji i urządzeń radiokumunikacyjnych emitujących pola elektromagnetyczne o częstotliwościach od 30 kHz do 300 GHz. Sama ustawa jednak przewiduje ułatwienia w rozwoju sieci telekomunikacyjnej.
Jak podkreślił rząd w uzasadnieniu do projektu ustawy, celem zmian jest wprowadzenie kolejnych kilkudziesięciu rozwiązań zapewniających przeciwdziałanie negatywnym skutkom społeczno-gospodarczym epidemii oraz regulacji wspierających poszczególne grupy społeczne.
Zasadnicza część ustawy odnosi się do pomocy dla firm.
Przewidziano,
że ARP zaoferuje przedsiębiorcom różne instrumenty wspierające bieżącą
płynność finansową. Kapitał ma być kierowany przede wszystkim do sektora
transportowego. Pomoc ma polegać również na udzielaniu pożyczek
płynnościowych umożliwiających wsparcie bieżącego funkcjonowania firm z
15 miesięczną karencją w spłacie.
Założono
zwiększenie dostępności pożyczek dla mikroprzedsiębiorców. Będą mogły je
dostać podmioty, które nie zatrudniają pracowników. Aby skorzystać z
umorzenia pożyczki, mikrofirma będzie musiała prowadzić działalność
przez 3 miesiące od dnia udzielenia pożyczki.
Ustawa
rozszerza krąg przedsiębiorców, którzy będą uprawnieni do skorzystania z
3-miesięcznych „wakacji składkowych”, o firmy zatrudniające do 49 osób.
Zastrzeżono, że firmy zatrudniające od 10 do 49 osób będą zwolnione z
opłacania składek w wysokości 50 proc. łącznej kwoty nieopłaconych
należności z tytułu składek. Zwolnieniem ze składek objęto też
wszystkich płatników będących spółdzielniami socjalnymi, bez względu na
liczbę pracowników.
Przewidziano też ponowną
wypłatę świadczenia postojowego. Zamiast jednokrotnego wsparcia dla
przedsiębiorców i osób wykonujących umowy cywilnoprawne będzie możliwość
ponownego przyznania tego świadczenia, nie więcej niż trzykrotnie. Rząd
będzie mógł podjąć decyzję o ewentualnych kolejnych wypłatach w drodze
rozporządzenia.
Przewidziano zmiany w programie
pożyczkowym realizowanym przez BGK „Pierwszy biznes – wsparcie w
starcie”, w tym m.in. wprowadzenie ulg w spłacie zaciągniętych pożyczek z
programu. Wprowadzono też możliwość renegocjacji warunków kredytu
bankowego przez wszystkich przedsiębiorców, niezależnie od ich
wielkości.
Ustawa przedłuża terminy
sporządzenia lokalnej i grupowej dokumentacji cen transferowych,
odpowiednio do 30 września i 31 grudnia 2020 r. Ponadto grupy
kapitałowe, który poniosą w 2020 r. negatywne konsekwencje ekonomiczne z
powodu COVID-19 i nie spełnią z tego powodu warunku rentowności oraz
braku zaległości podatkowych, zachowają status podatkowej grupy
kapitałowej.
Zdecydowano o wprowadzeniu w
usługach komórkowych nielimitowanego dostępu do „publicznych” stron
internetowych (m.in. strony w domenie gov.pl, usługi umożliwiające
zdalną diagnostykę medyczną, usługi e-learningu umożliwiające zdalną
pracę nauczycieli i uczniów).
W ramach
pomocy dla służby zdrowia założono m.in. wsparcie w ramach Funduszu
Szerokopasmowego wyposażenia placówek ochrony zdrowia w szybkie łącza
internetowe i sprzęt umożliwiający prowadzenia zdalnej diagnostyki
medycznej oraz równoległe wyposażenie osób ze szczególnych grup
społecznych (osoby starsze, niepełnosprawne) w urządzenia i usługi
umożliwiające wykonywanie codziennych aktywności w sposób zdalny.
Fundusz Szerokopasmowy zostanie zasilony jednorazową dotacją z budżetu
państwa w wysokości 87 mln zł.
Część rozwiązań
dotyczy pomocy dla rolników oraz przedsiębiorców sektora
rolno-spożywczego. Rolnikom i pracującym z nimi domownikom, w sytuacji
objęcia obowiązkową kwarantanną, nadzorem epidemiologicznym lub
hospitalizacją w związku z COVID-19, ma przysługiwać zasiłek w wysokości
50 proc. minimalnego wynagrodzenia za pracę. Wprowadzono też
rozwiązania umożliwiające przedsiębiorcom z sektora rolno-spożywczego
elastyczną organizację czasu pracy.
Ustawa
zawiera też regulacje dotyczące funkcjonowania Poczty Polskiej. Wskazano
na "wprowadzenie oczekiwanego rozwiązania, aby przesyłka listowa będąca
przesyłką rejestrowaną mogła być doręczona do +skrzynki pocztowej+ –
bez konieczności składania wniosku na poczcie; świadczenie usług
pocztowych w zakresie przesyłek kurierskich z pominięciem obowiązku
uzyskania potwierdzenia odbioru". Podczas prac w Sejmie spod reżimu
ustawy wyłączono korespondencję z sądów, prokuratury, od komorników oraz
organów ścigania.
Zaproponowano też wydłużenie terminów na realizację obowiązków przez obywateli, w tym m.in. dotyczących posiadaczy pojazdów.
Jak
wynika z Oceny Skutków Regulacji, zmiany przewidziane w projekcie będą
kosztowały sektor finansów publicznych 18 mld 459,88 mln zł.