1 maja 2004 roku Polska stała się pełnoprawnym członkiem Unii Europejskiej. Tego dnia grono członków Wspólnoty powiększyło się z 15 do 25. Było to największe w historii rozszerzenie tego gremium.
Proces wejścia Polski do Unii, w tym negocjacji zasad, na jakich nasz kraj wstąpił do Wspólnoty, trwał kilkanaście lat. Jego ukoronowaniem było podpisanie w kwietniu 2003 roku w Atenach Traktatu Akcesyjnego, stanowiącego prawną podstawę rozszerzenia Unii Europejskiej. Podpisy złożyli przedstawiciele władz państw unijnej „piętnastki” oraz dziesięciu państw kandydujących.
Dwa miesiące po podpisaniu traktatu, przystąpienie Polski do Wspólnoty zostało przesądzone w referendum. W dwudniowym głosowaniu, które odbyło się 7 i 8 czerwca 2003 roku, Polacy odpowiadali na pytanie: „Czy wyraża Pan/Pani zgodę na przystąpienie Rzeczypospolitej Polskiej do Unii Europejskiej?”. Odpowiedź „tak” dało 77,5 procent głosujących, czyli ponad 13 i pół miliona rodaków. Przeciwko integracji ze Wspólnotą wypowiedziało się 22,5 procent Polaków, czyli niespełna 4 miliony.23 lipca 2003 roku Traktat Akcesyjny ratyfikował prezydent Aleksander Kwaśniewski, oznaczało to ostateczne przyjęcie dokumentu przez nasz kraj. 1 maja 2004 roku Polska stała się pełnoprawnym członkiem Unii Europejskiej.
KALENDARIUM
16 września 1988
Nawiązanie stosunków dyplomatycznych między Polską i Europejską Wspólnotą Gospodarczą.
25 maja 1990
Złożenie przez Polskę wniosku ws. rozpoczęcia negocjacji umowy o stowarzyszeniu.
26 stycznia 1991
Powołanie pełnomocnika rządu do spraw integracji europejskiej oraz pomocy zagranicznej.
16 grudnia 1991
Podpisanie Układu Europejskiego ustanawiającego stowarzyszenie między Polską a WE.
21-22 czerwca 1993
Potwierdzenie przez Radę Europejską w Kopenhadze możliwości członkostwa w UE krajów stowarzyszonych.
8 kwietnia 1994
Złożenie przez Polskę wniosku o członkostwo w UE.
9-10 grudnia 1994
Potwierdzenie przez UE woli rozszerzenia o kraje stowarzyszone i przyjęcie strategii przedakcesyjnej.
28 stycznia 1997
Przyjęcie przez rząd RP Narodowej Strategii Integracji.
2 kwietnia 1997
Uchwalenie przez Sejm RP Konstytucji RP (z art. 90. pełniącym funkcję tzw. klauzuli europejskiej).
12-13 grudnia 1997
Podjęcie przez RE w Luksemburgu decyzji o rozpoczęciu negocjacji członkowskich z Polską.
31 marca 1998
Rozpoczęcie w Brukseli negocjacji członkowskich.
7-12 grudnia 2000
Podpisanie Deklaracji w sprawie rozszerzania UE (Traktat nicejski).
9 października 2002
Podanie przez Komisję Europejską daty akcesu Polski.
13 grudnia 2002
Finał negocjacji Polski z UE podczas szczytu w Kopenhadze.
16 kwietnia 2003
Podpisanie w Atenach Traktatu akcesyjnego Polski i pozostałych 9 krajów.
7-8 czerwca 2003
Referendum akcesyjne w sprawie wstąpienia Polski do Unii Europejskiej i ratyfikacji traktatu ateńskiego.
1 maja 2004
Wchodzi w życie Traktat o Przystąpieniu. Polska wraz z Cyprem, Czechami, Estonią, Litwą, Łotwą, Maltą, Słowacją, Słowenią i Węgrami wstąpiła do Unii Europejskiej.
Bilans członkostwa Polski w UE
Jak wynika z danych Ministerstwa Finansów, od 1 maja 2004 r. do końca grudnia 2023 r. Polska otrzymała od UE łącznie 245,5 mld euro. W tym samym czasie do Wspólnoty Polska odprowadziła 83,7 mld euro w ramach składki członkowskiej, co daje łączny bilans zysków-strat z obecności w UE na poziomie 161,6 mld euro.
„W całym tym okresie środki unijne stanowiły równowartość ok. 2,1 proc. polskiego PKB. Transfery te były jednak niższe niż napływ bezpośrednich inwestycji zagranicznych (BIZ), który wyniósł w latach 2003-2020 średniorocznie ok. 3,4 proc. PKB. Polska była największym w UE beneficjentem transferów z unijnego budżetu (13,3 proc. transferów brutto w 2021 roku, a następne na tej liście kraje, tj. Włochy, Hiszpania i Francja otrzymały po ok. 12 proc.), jednak pod względem transferów na jednego mieszkańca oraz w relacji do PKB Polska zajmowała dalsze miejsca” - napisano w publikacji MF.
Jak zaznaczono, 65 proc. funduszy zostało przeznaczone na realizację projektów w ramach polityki spójności - głównie na poprawę infrastruktury transportowej, energetycznej i społecznej. Nieco ponad 30 proc. funduszy przekazano Polsce z kolei w ramach wspólnej polityki rolnej. 2/3 kwoty to tzw. płatności bezpośrednie, które zapewniają stabilność dochodów rolniczych, a pozostała 1/3 kwoty służy poprawie warunków produkcji rolnej i tworzeniu nowych miejsc pracy na obszarach wiejskich - wyjaśniono.
PAP/red./zn
